جرات ورزی

دفاع از حقوق خویش به شیوه بیان افکار و احساسات خود به شکل مستقیم، محکم، محترمانه، صادقانه و مناسب را رفتار جراتمندانه می نامند. این رفتار اغلب اوقات به نفع شماست زیرا بدون آن که فرد دیگری را برنجانید یا خوار کنید به خواسته ی منطقی خودتان دست می یابید. این رفتار کمک می کند که شما احساس بودن، عزت نفس و ارزش داشتن را تجربه کنید و از آسیب های متعدد مصون بمانید.رفتار جرات مندانه، عملکرد و رفتار قاطعانه، بيان صادقانه و مستقیم افکار و احساسات مناسب است چرا که این گونه رفتارها از نظر اجتماعی نیز پسندیده می باشد. در رفتار قاطعانه حقوقی، احساسات و آرامش دیگران مورد توجه قرار می گیرد و برخورد طرف مقابل نیز مناسب تر خواهد بود و دو طرف آسیب کمتری می بینند.

فواید رفتار جرات مندانه

برخورداری از مهارت جرأت ورزی به ما کمک می کند تا به اهداف زیر برسیم:

1.جلوی پایمال شدن حقوقمان را بگیریم .

2.تقاضاهای نامعقول دیگران را رد کنیم.

۳. از دیگران درخواست های معقولی داشته باشیم.

4. با مخالفت های غیر منطقی دیگران، برخوردی درست و موثر داشته باشیم.

۵. حقوق دیگران را به رسمیت بشناسیم.

6.رفتار دیگران را در برابر خودمان تغییر دهیم.

  7. از تعارضات پرخاشگرانه غیر ضروری خودداری کنیم.

۸. در هر موردی موضع خود را با اعتماد به نفس و آزادانه مطرح کنیم.

9. احتمال رسیدن به خواسته های خود را افزایش دهیم.

۱۰. درباره خودمان احساس بهتری داشته باشیم.

۱۱. بر زندگی خود، کنترل بیشتری داشته باشیم.

۱۲. حس احترام دوستان و آشنایان را برانگیخته کنیم.

۱۳. امکان دستیابی به روابط صادقانه را افزایش دهیم.

۱۴. نسبت به خود احساس خوشایند داشته باشیم.

۱۵. تسلط بر موقعیت های روزمره پیدا کنیم.

انواع رفتار جرات مندانه

روانشناسان رفتار جرات مندانه را به پنج نوع طبقه بندی کرده اند:

1. جرات مندی بنیادی:عمل ساده ی ابراز و اصرار بر حقوق،اعتقادات، احساسات یا عقاید خود می باشد. بطور مثال وقتی کسی صحبت ما را قطع می کند می توانیم بگوییم ببخشید دوست داشتم حرفهایم را تمام کنم.

2. جرأت مندی همدلانه: با به رسمیت شناختن موقعیت یا احساسات طرف مقابل مان نشان می دهیم که متوجه وضعیت او هستیم مثلا وقتی کسی که صحبت شما را قطع می کند. می گوییم، می دانم شما هم باید نظرتان را مطرح کنید؛ اما اجازه بدهید حرفهایم تمام شود.

3. جرأتمندی افزایشی: فرد کار را با کمترین مقدار جرات مندی شروع می کند اما اگر ببیند طرف مقابل بی تفاوت است، به تدریج بر میزان جرأت مندی خود می افزاید. بطور نمونه می توان فروشنده ای را که با اصرار و سماجت می خواهد جنس خود را به مشتری بفروشد مثال زد.

۴. جرأت مندی مواجهه ای: اگر اعمال و گفتار طرف مقابل باهم هماهنگ نیست، باید به او نشان داد که آنچه می گوید و آنچه انجام می دهد با هم فرق دارد.

۵. جرأت مندی با استفاده از ضمير من: در این نوع حالت جرأت مندی، فرد به صراحت رفتار طرف مقابل و تاثیر آن بر احساسات خود را توضیح می دهد. مثال: وقتی کسی پی در پی صحبت ما را قطع می کند می گوییم در این چند دقیقه این چهارمین بار است که حرفم را قطع می کنی، به نظر می رسد که توجهی به حرفهای من نداری و میخواهی مرا ناراحت کنی، اجازه بده حرفم را تمام کنم.

از دیدگاه دیگری می توان رفتار جرأت مندانه را به سه دسته زیر نیز تقسیم کرد:

۱. رد قاطعانه

2. بیان قاطعانه

٣. درخواست قاطعانه

1. رد قاطعانه : در این نوع رفتار فرد به صورت مناسب و اجتماع پسند درخواست های تحمیلی دیگران را رد می کند و یا مانع آن می شود. مثال: وقتی فردی از شما می خواهد که همراهش جایی بروید که برایتان ناشناخته است؛ می گویید متاسفم، من جایی را که نمی شناسم نمی روم.

۲. بيان قاطعانه: توانایی بیان احساسات مثبت نظیر قدردانی از دیگران، ابراز محبت، علاقه و بیان تمجید و ستایش از دیگران را بطور قاطعانه بیان کردن: چه لباس قشنگی پوشیدی – نکته جالبی را مطرح کردی – خیلی استادانه به این موضوع پرداختی از جمله مثال های مناسبی برای بیان قاطعانه می باشد.

٣. درخواست قاطعانه: توانایی بیان و مطرح کردن درخواست هایی از دیگران به منظور رسیدن به اهداف فردی و یا تامین نیازهای خود نمونه آن را می توان درخواست مشورت برای کمک در حل مشکل مطرح کرد. فکر می کنم با مشکلی مواجه شده ام وقت دارید تا مشکل را با شما مطرح کنم.

رفتار پرخاشگرانه: رفتار پرخاشگرانه لحن خصومت آمیزی است که فرد بدون در نظر گرفتن حقوق دیگران و یا حتی توجه به آن می خواهد به هدفش برسد. فرد پرخاشگر با صدای بلند و لحن نامناسب صحبت می کند، داد می زند، توهین می کند، ناسزا می گوید و به حقوق دیگران اهمیت نمی دهد.

رفتار با کمرویی و خجالت: در حالت کمرویی و خجالت فرد با لحن توأم با معذرت خواهی افکار، احساسات و حقوق خود را به گونه ای که به راحتی مورد بی توجهی قرار می گیرد بیان می کند. فرد متزلزل و با شک وتردید صحبت می کند. صدای آهسته ای دارد، زود تسلیم می شود. از گفتگو درباره ی موضوعات اجتناب می کند و خود را پایین تر از دیگران می داند.

مثال:علی کتاب جدیدی خریده است و دوستش از او می خواهد که کتابش را به او قرض دهد ولی علی مایل نیست کتاب خود را به او قرض دهد.

برخورد کمرویانه: برای چه مدت به آن احتیاج داری؟…آخه…خودم هم احتیاج دارم. ولی .. خیلی طول نمی دهی باشه ببر.

برخورد پرخاشگرانه: نه کتابمو نمی دهم. چرا خودت نمیخری؟

برخورد قاطعانه: متاسفم دلم می خواست می توانستم کمکت کنم ولی من این کتاب را برای این خریدم که همیشه کنارم داشته باشم بنابراین به کسی قرض نمی دهم.

مرکز مشاوره دیدار  02188893258

http://t.me/clinicdeedar

www.clinicdeedar.com