توجیه خود
توجیه خود مانند مکانیسم های دفاعی به فرد کمک می کند تا رفتار خود را منطقی جلوه بدهد تا تنش،نگرانی،اضطراب خود را کاهش دهد.وقتی میزان خودپنداری فرد ضعیف شود آسیب دیدگی فرد کاهش می یابد.بنابراین،تلاش بر این است تا عزت نفس فرد افزایش یابد.اما آیا همیشه برای فرد مفید است یا عواقب منفی نیز به همراه دارد؟پاسخ این است از آن جایی که با واقعیات در تناقض می باشد و در حقیقت نوعی فرار از واقعیات هست،بنابراین بزرگترین عیب و آسیب را بر فرد وارد می کند.
توجیه گاهی بیرونی است و گاهی درونی،انسان ها برای این که از مسئولیت و تقبل آن رها شوند از توجیه ها استفاده می کنند که وقتی از دلایل و بهانه های بیرونی استفاده کند،توجیه بیرونی است و اگر از توجیه درونی استفاده کند،سعی دارد شیوه ی ادراک خود را از رفتار خویش تغییر دهد،لذا به تغییر نگرش می پردازد.بعضاً انسان ها وقتی برای توجیه رفتار خود توجیه بیرونی نداشته باشند در حوادث بزرگ مانند زلزله و سیل و…به شایعه پراکنی می پردازند.
وقتی فرد دچار ناهماهنگی شناختی شود و احساس ناخوشایندی پیدا کند سعی بر آن دارد تا از وضعیت ناخوشایند موجود خارج شود.بنابراین برای رهایی از تنش خود را به وضعیت سازگار و هماهنگ مبدل می کند.
به نظر ارونسون،هرچه تصمیم فرد برگشت ناپذیر تر باشد،میزان ناهماهنگی شناختی فرد نیز بیشتر می شود.