یادگیری خواندن
مراحل اولیه
اهمیت خواندن
توانایی خواندن عموما به عنوان کلیدی جهت یادگیری موثر در تمام حیطه های آموزشی مدارس شناخته میشود. مشکلات مرتبط با یادگیری خواندن تاثیری منفی بر روی یادگیری تمام دروس مدرسه ی کودک خواهد گذاشت. افراد بزرگسال نیز به منظور داشتن عملکرد موفق در جامعه نیازمند مهارت های خواندن هستند. پیشرفت فناوری نه تنها اهمیت دارا بودن مهارت های مناسب سوادآموزی برای افراد را کمتر نکرده است، بلکه به اهمیت آن نیز افزوده است. برای اثبات این مطلب میتوان گفت که والدین اگر کودکشان در دوره ی ابتدایی نتواند خوب بخوابد، بسیار نگران می شوند و البته این موضوع کاملا قابل درک است.
تفاوت خواننده های خوب و خواننده های ضعیف
در حقیقت می توان گفت هر چقدر کودکان بیشتر درگیر خواندن شوند مهارت های خواندن نیز در آنها بسیار سریع تر و موثرتر شکل می گیرد. این مطلب مطمءنا درست است که خواننده های خوب تمایل بسیار زیاد و همچنین انگیزه ی بالایی برای خواندن دارند. از سوی دیگر خواننده های ضعیف، خیلی کم می خوانند و بنابراین شانس خود را در کسب این تجربه ی اساسی از دست می دهند. متاسفانه کودکانی که اغلب برای رشد اعتماد، روان خواندن و خودکار بودن در مهارت های تشخیص کلمه نیازمند تمرین هستند، بیشتر آن دسته از کودکانی اند که در حقیقت به کمترین میزان خود را درگیر فعالیت های خواندن می کنند. آن ها به ترفندهای مختلفی دست می زنند تا بتوانند مدت زمانی را که با کتاب ها صرف می کنند به حداقل برسانند. این موضوع به خاطر این است که خواننده های ضعیف احساس می کنند خواندن یک کار ناامیدکننده یا خجالت آور بوده و بنابراین در هر فرصت ممکن از کتاب ها فرار خواهند کرد. درک کردن معانی صفحات یک کتاب به سادگی می تواند وقت و انرژی زیادی از این کودکان بگیرد. بنابراین مشکلات خواندن تاثیرات مضری بر روی عزت نفس، اعتماد و انگیزش کودک می گذارد.
چه دانشی برای یادگیری خواندن ضروری است؟
در زیربنای توانایی خواندن این مساله اهمیت دارد که اطلاعاتی در خصوص ماهیت زبان نوشته شده یا چاپ شده و چگونگی ارتباط آن با زبان گفتاری وجود داشته باشد. اغلب کودکان این دانسته ها را معمولا در سال های پیش از دبستان و در ضمن استفاده از کتاب ها و یا گوش دادن به داستان هایی که والدین، برادر، خواهر یا مربی مهد کودک برای آنها می خوانند، کسب می کنند. ماری کلی ، یک کارشناس آموزش خواندن و نوشتن از نیوزلند، از این دانسته های کلیدی تحت عنوان ” تصورات کلی از کتاب” یا ” تصورات کلی از متن” یاد میکند. بیشترین اهمیت این تصورات کلی بدین ترتیب است:
_ درک اینکه کتاب دارای داستان های جالب، توصیف ها، گزارش ها و موارد آموزشی هستند و استفاده از آنها می تواند جالب باشد.
_ آگاه شدن از اینکه افرادی که می توانند بخوانند، قادرند علائم روی کاغذ را نیز به زبان معنی دار ترجمه کنند.
_ تشخیص اینکه داستان ها از ابتدای کتاب آغاز می شوند و صفحه به صفحه ادامه پیدا کنند.
_ دانستن تفاوت معنی بین واژه های حرف و کلمه. این موضوع اهمیت دارد زیرا اغلب معلمان یا والدین ممکن است سئوالاتی نظیر ” اولین کلمه ی پایین تصور چیست؟” ” حرف بعدی که باید بنویسم چیست؟” را بپرسند،بنابراین کودک باید تفاوت میان واژه های حرف و کلمه را بداند تا آموزش هایی را که به او داده میشود را بفهمد و گیج نشود.
دو توانایی یا فرآیند عمده در خواندن دخیل اند: اولین آنها ” شناخت کلمه” و دومی ” درک مطلب” است. شناخت کلمه شامل شناسایی دقیق کلمه چاپ شده در صفحه است و اولین قدم به سمت خواندن معنادار محسوب می شود.
تشخیص کلمه
خواننده های خوب قادرند کلمه را توسط یکی از روش های زیر به طور سریع در متن شناسایی کنند:
_ آنها ممکن است کلمه را بلافاصله تشخیص دهند زیرا قبلا آن را به دفعات زیاد دیده اند و از روی شکل کلی کلمه آن را به یاد می آورند. گفته میشود آنها کلمه را با دیدن می شناسند ، این کلمه در حال حاضر بخشی از واژگان دیداری آنها به شمار می رود.
_ آنها ممکن است از دانش تطابق حرف با صدا برای بررسی و رمز گشایی کلمات استفاده کنند. از این روش تحت عنوان ” رمزگشایی” نام می بریم. بسیاری از تحقیقات اخیر به طور کامل از اهمیت آموزش مستقیم مهارت های رمزگشایی در سال های ابتدایی مدرسه کودک حمایت می کنند.
_ آنها ممکن است کلمه را از روی معنی جمله ای که در آن قرار گرفته است، حدس بزنند یا پیش بینی کنند. از این روش تحت عنوان ” حدس براساس شواهد موجود در متن” نام میبریم.
کودکانی که یادگیری خواندن را به تازگی شروع کرده اند کلمات زیادی ندارند که بتوانند بلافاصله با دیدن، آنها را شناسایی کنند. آنها هنوز تجربه ی کافی در مهارت خواندن کسب نکرده اند تا بتوانند طیف وسیع واژگان دیداری خودشان را تشکیل دهند. اما این توانایی در بسیاری از کودکان هنگامیکه بیشتر و بیشتر در معرض متون مختلف قرار می گیرند به سرعت افزایش می یابد.
مرکز مشاوره دیدار 02188893258
clinicdeedar@
www.clinicdeedar.com