کنار آمدن با مشکلات
استفاده از سیستم های حمایتی
یک مهارت کنار آمدن که خیلی ها به آن توجهی ندارند، استفاده ی سازنده از یک سیستم حمایتی است. سیستم های حمایتی می توانند شما را در کنار آمدن با حوادث استرس آور به طرق مختلف یاری کنند. بهتر است سیستم حمایتی خود را ارزیابی کنید، بیاموزید که چگونه سیستم های حمایتی می توانند به شما کمک کنند، و به این بیندیشند که چگونه یک سیستم حمایتی به وجود آورید تا به شما کمک کند.
ارزیابی سیستم های حمایتی
در این جا بك وسیله ی بچش حمایت اجتماعی که به طور معمول از آن استفاده می شود ارایه شده است. سیستم حمایتی خود را با پاسخ به سوالهای پر ارزیابی نمایید.
1- آیا واقعا افرادی وجود دارند که در صورت نیاز به صحبت با آنان به حرف شما بشر دهند؟ اگر چنین است اسامی آنها را بنویسید .
2- آیا کسانی وجود دارند که واقعا بتوانید بی پرده و بدون این که ملاحظه ای در آنچه می گویید داشته باشید با آنها صحبت کنید؟ اگر چنین است، اسامی آنها را بنویسید.
3- آپا کسانی وجود دارند که واقعا بتوانید به هنگام كمك خواستن، به آنها تکیه و اعتماد کنید؟ اگر چنین است، اسامی آنها را بنویسید.
4- آیا کسانی هستند که برای شما به عنوان يك فرد احترام قائل باشند؟ اگر چنین است، اسامی آنها را یادداشت کنید.
5- آیا کسانی هستند که واقعا روی کمکشان حساب کنید؟ اگر چنین است، اسامی آنان را بنویسید.
6- آیا کسانی هستند که در تصمیم گیریهای عمده روی کمکشان حساب کنید؟ اگر چنین است، اسامی آنان را یادداشت کنید.
این سؤالها از پرسشنامه حمایت اجتماعی گرفته شده اند . پرسشنامه حمایت اجتماعی با جدول بندی تعداد افراد حمایتی که برای هر مساله قابل دسترسی است نمره گذاری می شود. نمره گذاری دوم حمایت اجتماعی با درجه بندی روی مقیاس يك (خیلی ناراضی) تا شش (خیلی راضی) به دست می آید که نمایانگر این است که تا چه حد افراد از سیستمهای حمایتی خودشان برای هر مساله راضی هستند.
حس حمایت اجتماعی را با شناخت این که چقدر كمك از افرادی خاص می توانیم دریافت نماییم، به دست می آوریم. حس حمایت اجتماعی ما همچنین تابعی است از این که هنگام نیاز به کمک دیگران به چه افرادی می توانیم متوسل شویم. به عبارت وقتی ما اعتقاد داریم شخصی ارزشمند، محبوب و با اهمیت و مطلوب هستیم این احساس را نیز پیدا می کنیم که تحت حمایت قرار داریم.
مزیتهای برخورداری از سیستمهای حمایتی
مطالعات پژوهشی نشان می دهد افرادی که از سیستمهای حمایت اجتماعی خوبی برخوردارند در مقایسه با کسانی که از سیستمهای حمایتی ضعیفی برخوردارند کمتر افسرده و مضطرب و نسبت به زندگی خودشان بیشتر خوش بین هستند. مطالعات دیگری نشان میدهند که افراد با سیستمهای حمایت اجتماعی خوب در غلبه بر افسردگی، در انطباق با آسیهای حاصل از معلولیت جسمانی، در حفظ عزت نفس، و در غلبه بر تنهایی بیشتر موفق هستند. همچنین شواهدی در دست است که افراد دارای سیستمهای حمایتی خوب کمتر از ناراحتی یا بیماری شکایت می کنند و سطوح استرس فیزیولوژیکی آنها کاهش می یابد. سیستمهای حمایتی انواع کمکهای زیر را می تواند فراهم سازد :
حمایت عاطفی زمانی مفید است که شما به کسی نیاز دارید که به او اطمینان کنید؛ وقتی که می خواهید مطمئن شوید شما را دوست دارند و برایتان ارزش قائلند؛ وقتی کسی را می خواهید که به او تکیه کنید؛ یا وقتی که نیازمند تقویت عزت نفس خود هستید.
حمایت ملموس و عینی زمانی مفید است که شما در شغل خود یا وظیفه تان به كمك نیاز دارید، وقتی که به کمکی، هدیه ای یا وامی نیاز دارید؛ یا وقتی که مساله ای وجود دارد که به تنهایی نمی توانید از عهده آن برآیید. حمایت اطلاعاتی زمانی مفید است که به اطلاعات با توصیه ای نیاز دارید، یا وقتی که پسخوراندی شما را در مساله با چالشی یاری خواهد کرد. حمایت تعلق داشتن در شما این احساس را پدید می آورد که به يك جمع تعلق دارید و با دیگران دمساز هستید. این اعتقاد را پیدا می کنید که تنها نیستید و این که می توانید به هنگام نیاز به دیگران، آنان را در کنار خود داشته باشید.
سیستم حمایتی خوب منافع متعدد دیگری نیز دارد .نخست، افراد حمایت کننده می توانند نیاز شما به صحبت و دلبستگی را ارضا و حسن ارزش شخصی، اعتماد، و جهت زندگی را در شما تقویت کنند. وقتی می دانید از سیستم حمایتی خوبی برخوردارید اعتماد به نفستان درست زمانی که خیلی به آن نیاز دارید تقویت می شود. دوم، سیستم حمایتی کمک می کند تا با تلاش بهتر برای رویارویی با چالشهای زندگی، بهتر با آنها کنار بیایید. نفع سوم سیستم حمایتی خوب عبارت است از : دوستی و انس با دیگران که زندگی شما را لذت بخش تر می نماید.
ایجاد یك سیستم حمایتی
چگونه می توانید با ایجاد یک سیستم حمایتی مؤثر خود را برای مقابله با مشکلات بهتر مجهز کنید؟ چندین نکته باید بررسی شوند: اول، مهم است که بدانید مقصود از سیستم حمایتی قوی آن نیست که عده زیادی شما را بشناسند، بلکه بیشتر مقصود آن است که با ایجاد ارتباطهای خاصی این احساس در شما پدید آید که کسی شما را می شناسد و به شما توجه دارد . داشتن سیستم حمایتی خوب به اجتماعی بودن و داشتن آشنایان متعدد بستگی ندارد. افرادی که دوست دارند وقت خود را تنها بگذرانند، آنها نیز می توانند سیستم حمایتی کارآمدی داشته باشند و به هنگام نیاز از آن برخوردار شوند. دوم، ایجاد یك سیستم حمایتی خوب، يك مهارت کنار آمدن است چرا که به تلاش شخصی نیاز دارد . انتظار کشیدن تا زمانی که دیگران پی ببرند که شما به حمایت آنها نیاز دارید خیلی مؤثر نیست. شما باید مایل باشید تا ابتکار عمل را به دست بگیرید. در موارد زیر، گزینه ای را که به بهترین شما در هر موقعیت چه کار می کردید، علامت بزنید.
ا- در انجام دادن يك تكلیف مشکل شکست می خورید. آیا شما:
الف) کسی را پیدا می کنید تا بتواند به شما آموزش دهد چگونه آن را بهتر انجام دهم.
ب) به تلاش خود به تنهایی ادامه میدهید؟
٢- وقتی که احساس تنهایی می کنید آیا به کسی تلفن می زنید تا با شما صحبت کند؟
–
الف) بلی، حتما زنگ می زنم.
ب) نخیر، زنگ نمی زنم.
۳- اگر در يك مساله شخصی دچار مشکل شوید، آیا:
الف) آن را به حال خود رها می کنید؟
ب) راجع به آن با کسی بحث می کنید؟
۴- به بعضی اطلاعات مهم نیاز دارید، آیا:
الف) به تنهایی دنبال آن می گردید؟
ب) از کسی دیگر در خواست کمک می کنید؟
– .
۵- بعد از اعلام سفارش در يك مغازه محلی ساندویچ فروشی، متوجه می شوید که مقداری پول کم دارید. آیا:
الف) از سفارش خود دست می کشید؟
ب) از کسی می خواهید که مقداری پول به شما قرض دهد؟
۶۔ مجبورید که چندین فرم گیج کننده اداری را تکمیل کنید. آیا:
الف) تلاش می کنید کسی را پیدا کنید تا بتواند به شما کمک کند؟
ب) به بهترین وجه ممکن و با توجه ممتد، آنها را تکمیل می کنید؟
7۔ اگر فکر کنید طرحی را به طور بد انجام دادید. آیا:
الف) منتظر می مانید تا ببینید که چگونه آن را انجام داديد؟
ب) از کسی که مطلع است درخواست می کنید که به شما پسخوراند دهد؟
8) نسبت به اهداف شغلی خودتان مطمئن نیستید، آیا:
الف) تلاش می کنید خودتان آنها را حلاجی و پیدا کنید؟
ب) دنبال کسی می گردید که در روشن نمودن اهدافتان بتواند به شما کمک کند؟
این جملات از مقیاس سبك گرفته شده اند. این مقیاس برای سنجش این که مردم چگونه به طور فعال به دنبال حمایت اجتماعی هستند، تهیه شد . کسانی که خیلی مایلند که به دنبال حمایت بگردند گزینه الف را از جملات ۱، ۲ و ۶ و گزینه ب را از جملات ۳، ۴، ۵، ۷ و ۸ انتخاب می کنند. اشتباه است که استفاده از سیستمهای حمایت اجتماعی را نشان دهنده ضعف تلقی کنیم. تمایل برای جستجوی حمایت از دیگران به هنگامی که به آنان نیاز دارید، عملا احساس فزاینده ای از لیاقت و عزت نفس را به شما می دهد چرا که شما دست به کار می شوید، نه آن که دست روی دست بگذارید و منتظر شوید که کارها بهتر شوند.
سومین مطلب که در ایجاد سیستم حمایتی باید به خاطر داشت آن است که منافعی که از دیگران دریافت می کنید رابطه بسیار زیادی با انتظارها و دیدگاههای شما دارد . سیستم حمایت اجتماعی فقط تا آن حد ارزشمند است که قادرید. آن را پدید آورید و از مزیت آنچه که در اختیار شما می گذارد برخوردار شوید. بهتر است این نگرش را داشته باشید که می توانید از حمایت دیگران برخوردار شوید.
چهارمین توصیه این است که برای تك تك نیازهای خود سیستم حمایتی تنظیم کنید. بعضی افراد ترجیح می دهند که يك با دو نفر را به عنوان سیستم حمایتی خودشان داشته باشند. دیگران به دریافت حمایت از گروهها ارزش بیشتری می دهند. بعضی افراد در دریافت سیستم حمایتی مهرورزی که تامین کننده ی محبت و همدلی است، بسیار راحت هستند. دیگران دوست دارند یک سیستم حمایتی داشته باشید که با آنها مقابله و چالش کند، بعضی مواقع نیاز دارید که یک سیستم حمایتی برای یک نوع مسئله و سیستم حمایتی متفاوت برای سایر انواع مشکلات داشته باشید. تمایل ما به داشتن حمایت اجتماعی و انواع سیستمهای حمایتی که دوست داریم در جریان زندگی مان تغییر می یابد. از موقعیت خود خبر دار باشید تا بتوانید یک سیستم حمایت اجتماعی را حفظ کنید که با پیشبرد زندگی خویش در هر مو نعمتی همساز باشد.
استفاده از متخصصان و روانشناسان
بدون كمك خواستار آن هستید افراد حمایت کننده از شما با تامین حمایت، تنظیم الگوی خوب، حفظ آرامش، اعتمادپذیری و با عدم درخواستهای غیر معقول، تاثیر مثبتی در زندگی تان داشته باشند. اگر پیش بیاید که دوستان و اعضای خانواده قادر به تأمين حمایتی که شما نیاز دارید نباشد، عاقلانه است که در جستجوی كمك از روانشناسان باشید. ارزش روانشناسان در این است که آنها در موقعیتی قرار دارند که می توانند با احساس عاطفی مثبت به شما کمک کنند. جای تاسف است که خیلی ها این حقیقت را درك نكرده اند که دریافت کمک از متخصصان و روانشناسان يك مهارت کنار آمدن است و نه علامت ضعف. این متخصصان می توانند انواع کمکهای زیر را ارائه نمایند :
ا- نقویت عزت نفس:
محبت، تفاهم و مشارکتی که به هنگام کار کردن شما با روانشناس آموزش دیده پیش می آید، برای روحیه ی واقعی تقویت کننده است. يك شيوه خوب برای افزایش عزت نفس عبارت است از این که در حل مسائل با دریافت کمک از شخصی که به او اعتماد دارید نقش فعال داشته باشید.
٢- کمک برای حفظ اعتماد به نفس و انگیزش:
برای روبه رو شدن موفقیت آمیز با چالشهای رندگی، لازم است اعتماد و انگسترش خود را حفظ کنید. روانشناس می تواند به هنگام احساس شما برای دست کشیدن از کار، به شما دلگرمی بدهد. حتی اگر اوضاع در آن لحظه خیلی مایوس کننده باشد دریافت حمایت از متخصص یک حس اعتماد را به شما القا خواهد کرد، به طوری که بهترین راه حل را پیدا خواهید کرد.
3- فراهم کردن تفکر منطقی:
بعضی مواقع، نیاز دارید که متخصص آموزش دیده به شما کمک کند تا تصورها و انتظارهای خودتان را به شیوه های عینی تجزیه و تحلیل نمایید. آیا چیزهایی به خودتان می گوید که اصلا به نفعتان نیستند؟ آیا اگر خودتان را سرزنش نمی کردید بعضی مشکلات در زندگی تان خود به خود بر طرف نمی شدند؟
تأکید دیگر بر ارزش یادگیری مهارتهای جدید کنار آمدن است.روانشناسان همچون معلم و مربی هستند. آنان می توانند به شما در افزایش انتخابها موقع پاسخ گویی به چالشهای سخت یاری رسانند.
درخواست كمك به هنگام نیاز
وقتی به بن بست می رسید با اتکا به سیستمهای حمایتی تان واقعا خود را از مخمصه می رهانید. اما، بعضی هزینه ها(تاوانها) هم وجود دارند. یکی از هزینه ها این است که مجبورید برای کمکی که افراد حمایت کننده در اختیار شما می گذارند به همکاری دو جانبه تمایل داشته باشید. اگر افراد حامی خود را به دقت انتخاب کرده باشید، این کار خیلی مشکل نیست. تاوان دیگر اتکای به افراد حامی عبارت از این است که بعضی مواقع در خواست كمك باعث می شود که احساس وابستگی کنیم. اغلب مردم بیشتر مایل هستند در شرایط زیر از دیگران کمک قبول کنند :
١- وقتی در خصوص مسائلی که برای حل آنها دنبال كمك می گردید احساس شرمساری یا گناه نمی کنید.
2- وقتی که در خواست كمك مستلزم از دست دادن احساس کنترل بر زندگی تان نباشد .
3- وقتی که درخواست کمک از دیگران باعث رشد مهارتهایی در شما شود نه به این که نقش انفعالی در آن داشته باشید.
4- وقتی که جوینده كمك مطمئن شود که وی (خانم/ آقا) در مدت زمان كمك و نوع کمکی که به او ارائه می شود کنترل دارد.
5- وقتی که شخص حمایت کننده احتمالی مورد اعتماد و احترام باشد و بتواند كمك را به شیوه ارام. پنهانی و اطمینان بخش تأمین نماید.
6- به جای این که سرسختانه حمایت اجتماعی را به دلیل هزینه های احتمالی اش رد کنید، مفیدتر آن است که با ابتکار شخصی به افرادی برای كمك متوسل شوید که باعث نشوند احساس کنترل و استقلال خویش را از دست دهید.
مرکز مشاوره دیدار ( بالاتر از میدان ولیعصر، نرسیده به خیابان فاطمی، ساختمان پرستو، 88893258)
http://t.me/clinicdeedar
www.clinicdeedar.com