مشاوره ترک اعتیاد
مشاوره ترک اعتیاد و راهکارهای درمان آن
افراد معتاد غالباً از نظر روحی اوضاع مساعد و نرمالی ندارند.
هنگامی که خود یا با تشویق و اصرار شما تصمیم به ترک اعتیاد می گیرند نیاز به مشاوره های ترک اعتیاد دارند. چرا که اگر بدون مشاوره ترک اعتیاد اقدام به کنار گذاشتن وابستگی خود کنند. به احتمال زیاد در راه ترک آن شکست خورده و دوباره به سوی موارد بر می گردند. پس مشاوره ترک اعتیاد را در اولویت قرار دهید چرا که کمک گرفتن از متخصصان می تواند این مسیر دشوار را کمی راحت تر کند.
مشاوره اعتیاد
مشاوره اعتیاد راهکارهای ویژه ای برای شما دارد.
اعتیاد همواره یکی از معضلات مهم جوامع مختلف بشری بوده است، به ویژه با ورود مواد مخدر صنعتی پرخطر به چرخه مصرف معتادان.
مهم ترین مسئله ای که باید درباره اعتیاد در نظر داشت این است که:
اعتیاد را باید به عنوان یک بیماری مزمن بدانیم.
و باید بپذیریم که اعتیاد فرایندی پیچیده و آسیب زننده به فرد بیمار و خانواده او می باشد.
عوامل سوق دهنده و اولیه اعتیاد
از آنجا که لغزش های اعتیاد اولین و مهم ترین فرایند موضوع بحث ما می باشد، باید عوامل سوق دهنده به سمت این بیماری را شناخت و در گام اول برای پیشگیری از آن اقدام کرد.
از جمله مهم ترین عوامل لغزش، لغزش احساسی، ذهنی و جسمی است.
لغزش توسط همه این عوامل یا یکی از آنها متاسفانه شامل همه سنین و همه طبقات اجتماعی می شود.
ولی واقعیت انکارناپذیر و تامل برانگیز این است که:
سنین نوجوانی و عوامل عدم توازن در وضعیت اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی اوج خطر در این زمینه است.
برای مثال: فقر اقتصادی یا رفاه بیش از حد از عوامل سوق دهنده به مواد مخدر است.
پس شناخت شرایط زندگی افراد از هر لحاظ کمک فراوانی به پیشگیری در این زمینه می کند.
مشاوره ترک اعتیاد
بهره گیری از مشاوره ترک اعتیاد قدم بعدی پس از ورود فرد به بیماری اعتیاد است.
ما به شما در کلیه امور مشاوره تخصصی اعتیاد و درمان آن را به صورت آنلاین، تلفنی و حضوری ارائه می دهیم.
واقعیت انکار ناپذیری که در مورد اعتیاد وجود دارد این است که خود فرد معتاد از بیماری اعتیاد به شدت رنج می برد.
این بیماری سبب می شود که طرز فکر و رفتارهای فرد معتاد دچار تغییر اساسی شوند.
فرد به تدریج به علت آسیب های ناشی از بیماری اعتیاد، عقل ومنطقخود را از دست می دهد.
و با وجود هر بلا و عذابی که بر اثر مصرف مواد، بر سر او و خانواده اش می آید اما باز هم به این کار ادامه می دهد.
شناخت بیماری اعتیاد و راهکارهای ویژه درمان آن
اصولا اعتیاد و مواد مخدر به ساختار مغز و سیستم عصبی انسان آسیب می رساند و کارکرد طبیعی آن را مختل می کند.
فرد معتاد دچار حالتی به نام وسواس می شود که با وجود دانستن همه آسیب ها و عواقب جسمی و روانی، فقط به مصرف دوباره فکر می کند، و اینکه زندگی او مستلزم مصرف این مواد است.
مشاوره پیشگیری از انحرافات و کاهش آثار اعتیاد
بعد از پیشرفت و مزمن شدن این بیماری انحراف شدیدی در طرز فکر فرد به وجود می آید. او دیگر توانایی تشخیص درست از غلط را ندارد. به عبارت دیگر در وجود فرد معتاد همیشه به موازات عقل و منطق، یک کج بینی فکری وجود دارد. مشاوره پیشگیری از انحرافات و کاهش آثار اعتیاد را ما به شما ارائه می دهیم.
عملکردهای محرک در اعتیاد و درمان آنها
فرد بیمار همواره از درون وسوسه می شود که در صورت مصرف مواد اتفاق خاصی برای او نمی افتد و باز هم در مقابل مخالفت ها و اعتراض ها مقاومت می کند که اگر مواد مصرف نکند زندگی برایش ممکن نخواهد بود.
پس برای رو به رو شدن با این وسواس باید با عملکرد این نوع وسواس آشنایی داشته باشیم.
اولین مشاوره برای درمان اعتیاد
قدم اول برای شروع اصلاح پدیده وسواس فکری اعتیاد، پذیرش اعتیاد و اقرار فرد مصرف کننده می باشد.
زمانی که فرد بپذیرد و بداند که بیمار شده است و از جنبه های مختلف افکار وسوسه کننده و سوق دهنده اش به مصرف مواد، آگاه باشد بخش مهمی از فرایند کمک به ترک را طی کرده ایم.
ولی متاسفانه خانواده ها در اکثر موارد به دلیل عشق و علاقه به فرد معتاد و حفظ آبرو، خود نیز درگیر نپذیرفتن این موضوع می شوند.
در اکثر موارد هم با حمایت های ناسالم و حتی خطرناک، باعث می شوند.
بیمار اصلا با عواقب مخرب و وحشتناک مصرف مواد مخدر آشنا نشود.
عواقب دلسوزی نا به جا برای فرد معتاد
خانواده به محض دانستن این موضوع در اوج دلسوزی و عشق و علاقه به فرد، سعی می کند ابتدا فقط و فقط پنهان کاری کند. به فرد معتاد پول کافی برای تهیه مواد می دهند تا به خاطر تهیه پول دست به اقدامات بعدی نزند.
حتی گاهی دیده شده است که:
برای او مواد هم تهیه می کنند و با برنامه ریزی و نظارت سعی می کنند که مصرف مواد فرد معتاد را کنترل و مدیریت کنند. اما متاسفانه این قبیل رفتارها حمایت های ناسالمی است که فقط اوضاع را بدتر خواهد کرد. چرا که شرایط و بستر مناسب برای مصرف را فراهم می کنند. فرد مصرف کننده می داند که همواره افرادی هر طور که شده از او محافظت خواهند کرد.
حمایت های سالم و ناسالم در درمان اعتیاد
اساس حمایت های ناسالم این است که:
عموم مردم، اعتیاد را یک ناهنجاری اخلاقی و رفتاری می پندارند که فرد می تواند اگر بخواهد به تنهایی با آن مقابله کند. درحالیکه اصلا این طور نیست و اعتیاد یک بیماری مزمن خطرناک است. و بعد از مبتلا شدن فرد، واقعا دیگر ربطی به اراده او ندارد.
اعتیاد به مرور زمان جسم و روان فرد را کاملا به اختیار خود در می آورد و زمینه انحرافات اخلاقی و اجتماعی و حتی جنسی فرد می شود. اعتیاد، وقتی پیشرفت می کند دیگر فرد معتاد قدرتی در مقابل آن ندارد. مصرف مداوم فرد را دچار توهم و خیال می کند. فرد تمام آسیب ها و عذاب هایی که بر سر خود و خانواده اش می آورد را نمی بیند یا به همان بدی واقعیت نمی بیند و نمی پذیرد.
مشاوره و آگاهی بخشی به خانواده ها درباره اعتیاد
اولین گام و مشاوره اعتیاد و شروع درمان آن، آگاهی بخشی به خانواده ها می باشد. پس خانواده های بدون آگاهی در کنار فرد معتاد، می توانند بدون اینکه بخواهند دچار عوارض جنونی اعتیاد شده و گام به گام با پسرفت فرد معتاد، درمانده شوند. آگاهی بخشی خانواده ها و حضور در مجامع و جلسات کمک به خانواده های افراد معتاد قدم مؤثری در شروع ترک اعتیاداست.
پذیرش اعتیاد قبل از اقدام به درمان
در حقیقت فرد زمانی به فکر پاک شدن می افتد که ابتدا این بیماری را با تمام عوارض بپذیرد. خانواده ها باید اجازه دهند که فرد با تجربه های تلخ مصرف، تا حدودی آشنا شود.
در واقع اعتیاد آن قدر یک انسان را به زوال می کشاند که او را به هر کاری مجبور می کند، مثل:
دزدی، بیماری های خطرناک بعدی ناشی از مصرف، انحرافات اخلاقی دردناک. گاهی حتی خود فرد از تمام عواقب آگاه است و رنج می برد و تصمیم به ترک دارد، اما به دلیل حمایت های ناسالم خانواده، با عواقب اعتیاد به صورت جدی مواجه نمی شود.
مشاوره ترک اعتیاد و آموزش خانواده ها برای کمک به فرد معتاد و تلاش در جهت درمان اعتیاد
فرد معتاد، باید در اثر فشارها و عذاب های ناشی از این بیماری به نقطه ای برسد که:
در برابر اعتیاد، ناتوان شده و برای رهایی یافتن از این بیماری اقدام به درخواست کمک از یک نیروی برتر کند. این به معنی رها کردن فرد توسط خانواده نیست، چرا که آسیب های آن از حمایت ناسالم هم بیشتر است.
باید زمانی که اعتیاد فردی در خانواده مشخص شد:
بدون دعوا، بحث و کشکمش، در آرامش اقدام به مراجعه به مراکز درمانی مرتبط شود.
نکته مهمی که در این بخش وجود دارد این است که:
در بیماری اعتیاد به ویژه در مراحل پیشرفته آن، نباید توقع داست که فرد به طور ناگهانی ترک کند.
بدن فرد معتاد به علت استفاده زیاد از مواد مخدر از کارکرد عادیخود فاصله گرفته و در واقع با قطع ناگهانی مصرف:
بدنش از خود واکنش های مختلفی نشان می دهد که از جمله شایع ترین آنها، عوارض خماری می باشد.
اعتیاد به مواد مخدر
اعتیاد به مواد نوعی بیماری مزمن است که مشخصه آن میل غیرقابل کنترل و اجباری برای مصرف مواد است که هیچ چیز، حتی آگاهی از عوارض خانمانسوز مواد و تغییرات درازمدت مغزی مانع آن نمیشود. تغییراتی که اعتیاد در مغز به وجود میآورد، به رفتارهای پرخطری دامن میزند. به علاوه اعتیاد یک بیماری عود کننده است و ممکن است بیمار پس از تلاشهای بسیار برای ترک اعتیاد، دوباره به مواد روی بیاورد. مسیر اعتیاد از مصرف خودخواسته مواد شروع میشود؛ اما فرد به تدریج توانایی کنار گذاشتن مواد را از دست میدهد و مصرف مواد جنبه اجبار پیدا میکند. این اجبار از اثرات مصرف درازمدت مواد بر عملکرد مغز نشأت میگیرد. اعتیاد بر بخشهایی از مغز اثر میگذارد که در فرایندهای پاداش و انگیزش، یادگیری و حافظه و کنترل رفتار نقش دارند. بیماری اعتیاد هم بر مغز و هم بر رفتار اثر میگذارد.
تشخیص اعتیاد
اعتیاد صرفاً با توجه به علائم جسمی تشخیص داده نمیشود. در واقع متخصصین اعتیاد را با توجه به مجموعهای از معیارهای جسمی و رفتاری تشخیص میدهند. این معیارها عبارتاند از:
ناتوانی در قطع مصرف مواد
- ناتوانی در انجام مسئولیتهای شغلی و عمل کردن به تعهدات داده شده به اعضاء خانواده یا دوستان
- در صورت قطع مصرف مواد، علائم محرومیت از مواد مشاهده میشود.
- تحمل بدنی نسبت به اثر مواد
- مصرف اجباری مواد، حتی علیرغم آگاهی از عوارض آن
البته لازم نیست که یک معتاد تمام علائم فوق را داشته باشد. بعضی مواد تحمل بدنی ایجاد نمیکنند یا قطع مصرف آنها باعث بروز علائم ترک اعتیاد نمیشود. از طرفی برخی معتادان نمیتوانند میل به مصرف مواد را کنترل کنند، تمام عوارض جسمی اعتیاد را تجربه میکنند، بااین حال میتوانند به تعهدات شغلی و اجتماعی خود عمل کنند.
اصول درمان موثر ترک اعتیاد
درمان موثر ترک اعتیاد درمانی است که مبتنی بر اصول زیر باشد:
- اعتیاد یک بیماری پیچیده، اما قابل درمان است که بر رفتار و عملکرد مغز اثر میگذارد.
- یک روش منحصر به فرد برای درمان تمام بیماران وجود ندارد.
- بیمار باید دسترسی سریع به درمان داشته باشد.
- درمان موثر باید تمامی نیازهای بیمار را تحت پوشش قرار دهد و صرفاً متمرکز بر سوءمصرف مواد نباشد.
- بیمار باید درمان را برای مدت معینی ادامه دهد.
- مشاوره و دیگر درمانهای رفتاری متداولترین روشهای درمان به شمار میآیند.
- درمان دارویی غالباً بخش مهمی از ترک اعتیاد است، به ویژه اگر با رفتاردرمانی ترکیب شود.
- طرح درمان باید مرتباً ارزیابی و در صورت لزوم، متناسب با نیازهای جدید بیمار تغییر داده شود.
- اختلالهای روانی احتمالی نیز باید درمان شود.
- سمزدایی با تجویز داروهای مناسب نخستین مرحله ترک اعتیاد است.
- درمان موفق لزوماً داوطلبانه نیست.
- مصرف مواد در طول درمان باید تحت نظر متخصص باشد.
- آزمایش تشخیص HIV/AIDS، هپاتیت B و C، سل و دیگر بیماریهای عفونی باید انجام شود و آموزشهای لازم برای کاهش خطر ابتلا به این بیماریها داده شود.
درمان ترک اعتیاد
روشهای مختلفی برای درمان ترک اعتیاد وجود دارد که سودمندی آنها در عمل به اثبات رسیده است. این درمانها عبارتاند از:
- مشاوره رفتاری
- دارو
- استفاده از دستگاهها و وسایل پزشکی برای درمان علائم ترک اعتیاد
- آموزش مهارتهای لازم به بیمار
- ارزیابی و درمان اختلالهای روانی همزمان مانند افسردگی و اضطراب
- تحت نظر بودن درازمدت برای پیشگیری از برگشت به اعتیاد
گنجاندن روشهای مختلف در طرح درمان جامع ترک اعتیاد و استمرار درمان پس از ترک اعتیاد لازمه یک درمان موفق است. درمان ترک اعتیاد زمانی موفق خواهد بود که هم به مشکلات جسمی و هم به مشکلات روحی بپردازد. مراقبت پس از ترک اعتیاد، شامل شرکت در گروههای حمایتی خانواده درمانی و اجتماع درمانی از برگشت اعتیاد جلوگیری میکند.
داروها و وسایل مورد استفاده در درمان ترک اعتیاد
داروها و وسایل مختلفی برای مدیریت علائم ترک اعتیاد و پیشگیری از بازگشت به مواد مخدر به کار برده میشود.
ترک اعتیاد
برای تسکین علائم ترک اعتیاد در دوران سمزدایی از داروها و وسایل مختلفی استفاده میشود. سمزدایی به تنهایی “درمان” محسوب نمیشود، بلکه فقط نخستین مرحله از فرایند درمان است. بیمارانی که پس از اتمام سمزدایی درمان دیگری دریافت نکنند، معمولاً دوباره به مصرف مواد روی میآورند. در مطالعهای که بر روی مراکز درمان ترک اعتیاد انجام شد، مشخص گردید که در تقریباً 80 % از موارد سمزدایی از دارو استفاده میشود. سازمان غذا و دارو (FDA ) در سال 2017، کاربرد جدیدی را برای دستگاه تحریک الکترونیک معرفی کرد که عبارت بود از کاهش علائم ترک اعتیاد به اوپیاتها. این دستگاه پشت گوش قرار داده میشود و برای تحریک عصبهای معینی از مغز، پالسهای الکتریکی ارسال میکند.
پیشگیری از برگشت اعتیاد
دارو برای تثبیت مجدد عملکرد نرمال مغز و کاهش میل به مصرف مواد تجویز میشود. داروهای مختلفی برای درمان اعتیاد به تریاک و مشتقات آن (هروئین)، مسکنها و داروهای آرامبخش، تنباکو (نیکوتین) و الکل وجود دارد. دانشمندان در حال ابداع داروهایی برای درمان اعتیاد به محرکها (کوکائین)، مت آمفتامین و حشیش (ماری جوانا) هستند. اعتیاد همزمان به چند ماده مشکل شایعی است و باید درمان لازم برای ترک اعتیاد به تمام این مواد انجام شود.
درمان های مؤثر برای انواع مواد مخدر
نوع ماده مخدری که فرد به آن وابستگی دارد در انتخاب دارو و روش مناسب برای ترک، مؤثر است:
تریاک و مشتقات آن
متادون، بوپرنورفین (ساب اکسان، سابوتکس، پروبوفین، سابلوکید) و نالترکسون برای درمان اعتیاد به تریاک و مشتقات آن تجویز میشود. متادون و بوپرنورفین بر همان بخشهایی از مغز اثر میگذارند که هروئین و مورفین آنها را تحت تاثیر قرار میدهند؛ اما این داروها علائم ترک اعتیاد و میل به مواد را سرکوب میکنند. نالترکسون با واکنش دادن با گیرندههای مواد مخدر در مغز، مانع اثرگذاری مواد میشود؛ البته نالترکسون فقط برای بیمارانی تجویز میشود که مرحله سمزدایی را پشت سر گذاشتهاند. تمام این داروها میل به مصرف مواد و رفتارهای پرخطر مرتبط با آن را کاهش میدهند و به این ترتیب بیمار رفتاردرمانی را با روحیه بهتری دنبال میکند. براساس نتایج یک مطالعه، پس از آن که درمان شروع شد، ترکیب بوپرنورفین/ نالوکسون و نالترکسون پیوسته رهش به درمان اعتیاد به تریاک و مشتقات آن کمک میکند. چون سمزدایی کامل، شرط استفاده از نالوکسان است، شروع درمان در افرادی که هنوز مواد مصرف میکنند، دشوار است؛ اما پس از آن که سمزدایی به اتمام رسید، هر دو دارو تاثیرگذاری مشابهی خواهند داشت.
تنباکو
برای درمان جایگزینی نیکوتین از روشهای مختلفی، مانند پچ، اسپری، آدامس و قرص مکیدنی استفاده میشود. این فراوردهها بدون نسخه به فروش میرسد. سازمان غذا و دارو مصرف دو داروی تجویزی را برای ترک اعتیاد به نیکوتین تایید کرده است که عبارتاند از: بوپروپیون (زیبان) و وارنیکیلین (چنتیکس). سازو کار این داروها در مغز متفاوت است، اما هر دو از برگشت اعتیاد در افراد در حال ترک جلوگیری میکند. چنانچه در کنار مصرف این داروها، رفتاردرمانی، نظیر گروه درمانی، فرددرمانی و مشاوره تلفنی، هم انجام شود، احتمال موفقیت درمان افزایش مییابد.
الکل
سازمان غذا و دارو مصرف سه دارو را برای درمان اعتیاد به الکل تایید کرده است و داروی چهارمی نیز در حال آزمایش در مقیاس کلان است. سه داروی تایید شده عبارتاند از:
- نالترکسون مانع فعالیت گیرندههای مخدری میشود که در پاداشدهی به عمل نوشیدن و افزایش میل به مصرف الکل نقش دارند. نالترکسون احتمال افراط در نوشیدن مشروبات الکلی و بازگشت به اعتیاد را کاهش میدهد و برای برخی بیماران بسیار مفید است. تفاوتهای ژنتیکی باعث تفاوت تاثیر دارو در افراد مختلف میشود.
- آکامپروسات (کامپرال) علائم مزمن ترک اعتیاد، مانند بیخوابی، اضطراب، بیقراری و دیسفوری (کسالت و ناخوشی عمومی) را کاهش میدهد. این دارو برای بیماران دچار اعتیاد شدید مفیدتر است.
- دی سولفیرام (آنتابوس): این دارو تجزیه الکل را مختل میکند. انباشته شدن استالدئید در بدن، واکنشهای ناخوشایندی را هنگام مصرف الکل ایجاد میکند که شامل گرگرفتگی (گرم و سرخ شدن صورت)، حالت تهوع و ضربان قلب غیرعادی میشود. رعایت دستور مصرف دارو موضوع مهمی است که معمولاً نادیده گرفته میشود، بااین حال دی سولفیرام به افرادی که انگیزه بالایی برای ترک الکل دارند، کمک میکند.
عارضههای همزمان
داروهای دیگری برای درمان عارضههای روانی مرتبط با اعتیاد، مانند افسردگی یا اضطراب، وجود دارد.
رفتاردرمانی برای ترک اعتیاد
مزایای رفتاردرمانی برای ترک اعتیاد عبارت است از:
- تعدیل نگرشها و رفتارهای مرتبط با مصرف مواد
- ارتقاء مهارتهای سالم زندگی
- امکان انجام همزمان با دیگر روشهای درمانی، مانند درمان دارویی
درمان ترک اعتیاد را میتوان در محلهای مختلف و با بهرهگیری از رویکردهای گوناگون انجام داد.
رفتاردرمانی سرپایی
رفتاردرمانی سرپایی شامل طیف وسیعی از برنامههای مختلف میشود که در آنها بیمار براساس یک برنامهریزی مشخص به مشاور رفتاردرمانی مراجعه میکند. اکثر طرحهای درمان شامل مشاوره گروهی یا فردی، یا هر دو میشود. شیوههای مختلف رفتاردرمانی که در این برنامهها گنجانده میشود، عبارت است از:
- رفتاردرمانی شناختی:این روش برای تشخیص، پرهیز و مدیریت شرایطی به بیمار کمک میکند که وی را به سمت مصرف مواد سوق میدهد.
- درمان خانوادگی چندبعدی:این روش برای نوجوانان دچار مشکل سوءمصرف مواد و خانوادهشان ابداع شد تا به حل پیآمدهای مخرب ناشی از سوءمصرف مواد بپردازد و عملکرد کلی خانواده را ارتقاء دهد.
- مصاحبه انگیزشی:این روش بیمار را برای تغییر رفتار و شروع درمان آماده میکند.
- انگیزههای محرک (مدیریت وابستگی):در این روش از تقویت مثبت برای تشویق بیمار به ترک مواد استفاده میشود.
ترک اعتیاد بستری یا بیمارستانی
ترک اعتیاد بستری یا بیمارستانی درمانی بسیار موثر، به ویژه برای بیماران دچار مشکلات جدیتر، مانند اختلالهای همزمان است. مراکز و کمپهای معتبر ترک اعتیاد، مراقبت ویژه و نظاممند شبانهروزی، شامل تهیه مکانی امن و مراقبت پزشکی، را ارائه میدهند. مراکز ترک اعتیاد بستری از رویکردهای درمانی مختلفی بهره میگیرند و هدف نهاییشان این است که یک زندگی پاک و بدون مواد و عاری از جرم و بزه را به بیمار هدیه دهند. روشهای مختلفی که در ترک اعتیاد بستری به کار برده میشود، عبارت است از:
- اجتماع درمانی:اجتماع درمانی برنامهای با سازماندهی منظم است که در آن بیماران مدتی، معمولاً 12 ـ 6 ماه در مرکز بستری میشوند. کل اعضاء این جمع، شامل گروه درمان و بیماران در حال ترک، نقش مهمی در تغییر دارند و بر نگرشها، رفتارها و اطلاعات مرتبط با سوءمصرف مواد اثر میگذارند.
- درمان بستری کوتاه مدت:این درمان عمدتاً متمرکز بر سمزدایی و ارائه مشاوره ویژه اولیه و آمادگی برای شروع اجتماع درمانی است.
- خانههای بهبود:در این مراکز بیمار مدت کوتاهی، غالباً پس از درمان بستری یا بیمارستانی تحت نظر گرفته میشود. این مراکز در دوران گذار و شروع دوباره یک زندگی مستقل به یاری بیماران میآید، برای مثال مشاور در مدیریت اقتصاد زندگی یا برای یافتن کار مناسب به بیمار کمک میکند و وی را به مراکزی معرفی میکند که پس از ترک از بیماران حمایت میکنند.
اگر قصد ترک دارید باید قبل از هر چیزی یک برنامه ترک اعتیاد صحیح و اصولی برای خود انتخاب کنید؛ چرا که دلیل اصلی بسیاری از ناکامیها در سیکل ترک، ترک بیبرنامه و هیجانی ماده مخدر توسط خود فرد است. روشهای متنوعی برای درمان اعتیاد وجود دارد. باید توجه داشته باشید که بسته به نوع ماده اعتیادآور و شرایط جسمی و روانی فرد؛ روشهای مختلفی برای ترک وجود دارد. در نتیجه یک روش یکسان برای همه افراد مناسب نیست و هر بیمار باید بر اساس شرایط منحصر به فرد خود در جستجوی بهترین روش باشد. در ادامه پرکاربردترین روشهای ترک اعتیاد را شرح دادهایم:
1- ترک اعتیاد به روش سقوط آزاد
برخی از خانواده ها یا کمپ های ترک اعتیاد سعی میکنند با بستن و طناب پیچ کردن فرد به تخت، در مدت زمان کوتاهی او را ترک دهند؛ به این روش سقوط آزاد میگویند که معایب زیادی دارد. چرا که در اولین فرصتی که فرد رها شود به احتمال زیاد دوباره به سمت مصرف مواد میرود. چرا که در روشهای مذکور به علل اصلی اعتیاد فرد توجهی نمیشود. بسیاری از معتادان به خاطر مشکلات درون روانی نظیر افسردگی و مشکلات خانوادگی به اعتیاد پناه آوردهاند. این افراد تا زمانی که مشکل اصلیشان برطرف نشود نمیتوانند مصرف مواد را کنار بگذارند و رفتن به کمپها تنها باعث وخیمتر شدن اوضاع روحی آنها خواهد شد؛ در نتیجه اعتیاد نیز تشدید میشود.
2- درمان دارویی
برای ترک اعتیاد از داروهای دارای اثرات شبه افیونی، استفاده میگردد. این داروها با درگیر کردن همان مناطق مغزی که با مصرف مواد فعال میشدند؛ از شدت علائم ترک و احتمال بروز نشانههای ترک میکاهند. از جمله داروهای مؤثر در ترک اعتیاد میتوان به متادون و ب 2 اشاره کرد. البته در مصرف این داروها باید بسیار احتیاط شود؛ چرا که این داروها تنها باید در مدتی محدود و در دوز های کاملاً مشخص مصرف شوند. به دلیل اثرات مشابه این داروها با مواد مخدر مصرف خودسرانه آنها و یا توجه نکردن به دستورات پزشک منجر به بروز اعتیاد جدیدی در شما خواهد شد. توجه داشته باشید که درمان های دارویی زیر نظر پزشک در صورتی که در کنار روشهای روان درمانی و مراجعه به روانشناس صورت بگیرند بالاترین میزان بازدهی را برای شما خواهند داشت.
3- ترک تدریجی
در کل استفاده از روش ترک تدریجی در مقایسه با روشهای سقوط آزاد و قطع یکباره مواد مخدر، روش بهتری است که مورد تأیید متخصصان قرار دارد. با این حال در این روش نیز اگر عوامل روانی در نظر گرفته نشوند، احتمال بازگشت مجدد فرد به میزان بسیار زیادی وجود دارد. به علاوه کاهش دوز مصرف زمانی که تحت نظر متخصص ترک باشد، عوارض و علائم ترک در کمترین حد و احتمال موفقیت در درمان بیشتر از هر زمانی خواهد بود.
4- روش ماتریکس برای ترک اعتیاد
مدل ماتریکس روشی التقاطی است. به طوری که در طول درمان با مدل ماتریکس درمانگر از روشهای روان درمانی مختلف در کنار یکدیگر استفاده میکند. از جمله این روشها میتوان به درمانهای انگیزشی، شناختی- رفتاری، گروه درمانی و خانواده درمانی اشاره کرد.
ترک اعتیاد به روش ماتریکس نیاز به حضور چند روز در هفته و صرف چند ساعت در مرکز درمانی دارد. بیمار در این درمان نیاز به حضور دائم و بستری در مرکز درمانی ندارد و میتواند زندگی عادی خود را ادامه دهد. ساختاربندی این برنامه درمانی در سطح بالایی قرار دارد و برای هر جلسه و هر مرحله از درمان مباحث و اقدامات مشخصی تعیین شده است. ترک با این روش تقریبا 16 هفته پیش بینی شده، اما بسته به وضعیت بیمار میتواند تا یک سال طول بکشد.
5- ترک به همراه روان درمانی
روان درمانی، بهترین روش ترک محسوب میشود. بخصوص اگر در کنار درمانهای پزشکی قرار بگیرد. حضور دائمی یک مشاور و روانشناس در زندگی بیمار و امکان تماس با متخصص، احتمال بازگشت و شکست درمان را به صفر میرساند. بیماری اعتیاد ریشههای بسیار قوی در افکار و سطح روان فرد دارد که بدون بررسی و تلاش برای حل آنها، مشکل اعتیاد نیز حل نخواهد شد. روانشناس در کنار پرداختن به علل و ریشههای اعتیاد، به شما میآموزد چگونه از وسوسههای فکری و تمایل برای مصرف دوبارۀ مواد جلوگیری کنید. این روش بیشترین موفقیت درمانی را داشته است؛ چرا که مرحله به مرحله به فرد آموزش داده میشود که چگونه بر اعتیاد خود غلبه کند. مزیت این روش نسبت به روشهای قبلی این است که فرد بعد از ترک میتواند کاملاً به زندگی عادی خود بازگردد و روابط خود را با دیگران بهبود ببخشد. در جدول زیر میتوانید از بهترین روشهای ترک اعتیاد به مواد مختلف اطلاع کسب کنید
درمان های گیاهی به تنهایی برای درمان اعتیاد کافی نیستند. نقش خانواده در ترک اعتیاد
زمانی که در خانواده یکی از اعضا معتاد میشود، نه تنها زندگی شخصی خود را متأثر کرده بلکه بر دیگر اعضای خانواده نیز اثر میگذارد و باعث میشود وظایف و نقشهای معمول اعضای خانواده تغییر کند و یا از انجام امور روزمرهی خود غافل شوند و جایگاه دیگری در خانواده پیدا کنند. به طوری که نیرو و انرژی خود را صرف محافظت از خانواده در برابر آسیبها و اثرات مخرب بیماری اعتیاد میکنند. در نتیجه اعتیاد یک نفر معمولاً کل سیستم خانواده را به هم میریزد.
خانواده ممکن است از فهمیدن اعتیاد یکی از اعضایش، بسیار آشفته شود. این آشفتگی معمولاً منجر به اقدامات هیجانی و نادرست از جانب آنها میشود. مراجعه به یک مشاور روانشناس و شرکت در جلسات خانواده درمانی به خانوادهها کمک میکند تا در ابتدا بتوانند هیجانات منفی خود را مدیریت کرده و سپس در مورد بهترین روشهای رفتاری با فرد معتاد آموزش ببینند.
ترک با داشتن برنامه منظم و صحیح امکان پذیر است. اما پیامدهای بعد از ترک، لزوم ادامه درمان و ارتباط با مشاور ترک را بیشتر میکند. بیماران پس از مواجهه با مشکلات جنسی، دردهای جسمانی، مشکلات روحی، کاهش صبر و… به دنبال مراقبت های بعد از ترک اعتیاد میفتند. توجه به این عوامل بسیار اهمیت دارد چرا که اینها معمولاً به عوامل برانگیزندهای تبدیل میشوند و فرد را مجدداً به سمت مصرف مواد سوق میدهند.
بازگشت به مصرف مواد بعد از ترک
مشکل بسیاری از افرادی که حتی موفق به ترک مواد مخدر در دوره هایی هر چند کوتاه و یا بلند شده اند، بازگشت و شروع مصرف مجدد مواد است. یکی از علتهای این موضوع، نادیده گرفتن عوارض بعد از ترک میباشد. همچنین قرار گرفتن در شرایطی که یادآور دوران مصرف است، ولع فرد را برای مصرف بیشتر میکند. حتی معاشرت با کسانی که تجربه مصرف با آن ها را داشته اند (همبازیها) احتمال لغزش را بالا میبرد.
مصرف مجدد و بازگشت به اعتیاد علائم و نشانههایی دارد که از مدتی قبل قابل شناسایی و پیشبینی هستند. بنابراین بهترین کار این است که زیر نظر مشاوره ترک اعتیاد این نشانهها و علائم هشدار دهنده شناسایی شوند تا بتوان از برگشت به سمت مصرف مواد جلوگیری نمود و علاوه بر آن فرایند بهبود را نیز تسریع بخشید.
مرکز مشاوره دیدار 02188893258
www.clinicdeedar.com
http://t.me/clinicdeedar