اختلال شخصیت پارانوئید چیست و چه نشانه هایی دارد؟
اختلال شخصیت پارانوئید
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بیش از حد به دیگران مظنون بوده و همیشه مراقب خطر يا آسيب بالقوه هستند.
نظر آنها در مورد دنیا بسیار محدود است.
از این نظر که همواره به دنبال تأیید انتظارات خود در این باره هستند که دیگران از آنها سوء استفاده خواهند کرد.
این باعث می شود حتی به دوستان و همکاران خود اصلا اعتماد نکنند.
امکان دارد که آنها حتی در غياب هرگونه دلیل اثبات کننده، همسر خود را به بی وفایی متهم کنند.
برای مثال، ممکن است مخابره تلفنی خارج شهری را که روی صورتحساب تلفن ظاهر می شود، دلیلی برای رابطه خارج از زناشویی بدانند.
آنها نمی توانند مسئولیت اشتباهات خود را بر عهده بگیرند .
در عوض، سرزنش را به دیگران فرافکنی می کنند.
اگر دیگران از آنها انتقاد کنند، متخاصم می شوند.
آنها همچنین آمادگی دارند که اظهار نظر بی غرضانه و وقایع جزئی را به صورتی که معنی تهدید کننده نهفته دارد، سوء تعبیر کنند.
امکان دارد که آنها بر اساس توهین واقعی یا خیالی فردی دیگر، سال ها کينه او را به دل بگیرند.
گرچه افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در برخی تکالیف یا مشاغلی که به گوش به زنگی زیاد نیاز دارند نسبتا موفق باشند.
زندگی هیجانی آنها منزوی و محدود است.
مقداری تفکر و رفتار پارانوئید ممکن است در برخی موقعیت ها مناسب باشد.
نظیر جو سیاسی خطرناک که در آن، افراد باید برای زنده ماندن همواره مراقب باشد؛
اما افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید به صورتی فکر و رفتار می کنند که به محیط آنها نامربوط است.
آنچه خویشاوندان و آشنایان این افراد را خیلی ناکام می کند.
در صورتی که درخواست درمان کند( که خیلی بعید است)، و در جهت هر نوع تغییر بادوام کار کند.
پژوهش درباره میزان طلاق افراد مبتلا به اختلال شخصیت بارانوئید و نمایشی حکایت دارد که:
این اختلالات در کیفیت روابط میان فردی اختلال ایجاد می کنند.
ملاک های 5-DSM برای اختلال شخصیت پارانوئید
- بی اعتمادی و سوء ظن فراگیر به دیگران به طوری که انگیزه های آنها به صورت بد خواهانه برداشت می شود.
- در اوایل بزرگسالی شروع می شود، و در موقعیتهای مختلف وجود دارد.
-
به طوری که با چهار (یا تعداد بیشتری)از موارد زیر نمایان می شود:
- بدگمانی ها، بدون مبنای کافی، که دیگران او را استثمار می کنند.
- دلمشغول تردیدهای ناموجه در مورد وفاداری یا قابل اعتماد بودن دوستان یا همکاران است.
- مایل نیست اسرار خود را با دیگران در میان بگذارد.
- از اظهارات محبت آمیز یا وقابع خوشایند معانی پنهان تحقیر آمیز یا تهدید کننده برداشت می کند.
- همواره به دیگران کینه می ورزد (یعنی، توهین ها، بی حرمتی ها یا تحقیرهای دیگر را نمی بخشد).
- حملاتی را به شخصیت یا اعتبار خود احساس می کند که برای دیگران آشکار نیستند و زود با عصبانیت واکنش نشان می دهد یا حمله متقابل می کند.
- بدون دلیل موجه در مورد وفاداری همسر خود سوء ظن مکرر دارد.
- منحصرا در دوره اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا اختلال افسردگی همراه با ویژگی های روان پریشی، یا اختلال روان پریشی دیگر روی نمی دهد و ناشی از تاثیرات فیزیولوژیکی بیماری جسمانی دیگر نیست.
مورد کوتاه« اختلال شخصیت پارانوئید»
آنیتا برنامه ریز کامپیوتر، همواره نگران است که دیگران از دانش او بهره برداری کنند.
او مشغول نوشتن برنامه مدیریت جدیدی است که آن را «کاملا محرمانه» می داند.
او حتی می ترسد هنگامی که شب اداره را ترک می کند، یک نفر مخفیانه به سراغ میز او برود و یادداشت های وی را بدزدد.
بی اعتمادی او به دیگران به کلیه تعامل های میان فردی وی گسترش یافته است.
سوء ظن او به اینکه کلاه سرش بگذارند، حتی کارهای روزمره وی را در بانک ها و فروشگاهها مختل کرده است.
آنیتا دوست دارد خود را آدم منطقی بداند که قادر است تصمیمات عاقلانه بگیرد؛
او ناتوانی خود در اعتماد کرد به دیگران را واکنشی طبیعی به دنیایی میداند که پر از آدم های فرصت طلب و ریا کار است.
اختلال شخصیت اسکیزوئید
بی تفاوتی به روابط اجتماعی و جنسی، به علاوه دامنه بسیار محدود تجربه و ابراز هيجان، اختلال شخصیت اسکیزوئید را توصیف می کند. ا
فراد مبتلا به این اختلال ترجیح می دهند به جای بودن با دیگران، در عالم خودشان باشند.
به نظر می رسد که فاقد هر گونه مبل به پذیرش یا محبت، حتی از جانب خانواده خود هستند.
آمیختگی جنسی با دیگران جذابیت کمی دارد.
بطوری که ممکن است انتظار داشته باشید، دیگران آنها را به صورت سرد،خوددار، کناره گیر و انزواطلب برداشت می کنند.
با این حال، فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید از احساسات و افکار دیگران آگاه نیست و معمولا نسبت به آنها بی تفاوت است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید در طول زندگی خود جویای موقعیت هایی هستند که کمترین تعامل با دیگران را در بر داشته باشند.
آنهایی که قادر به تحمل کار هستند معمولا به سمت مشاغلی کشیده می شوند که در آنها تمام ساعات کاری خود را در تنهایی بگذرانند.
آنها به ندرت ازدواج می کنند.
ترجیح می دهند زندگی تنها، احتمالا در یک اتاق داشته باشند، جایی که از خلوت خود دفاع کنند و از هر گونه رفت و آمد با همسایگان دوری جویند.
به نظر نمی رسد که آنها مایه ناراحتی برای دیگران باشند یا خطری برای آنها داشته باشند.
با این حال، انزوای خود خواسته و محدودیت هیجانی آنها، برای عملکرد اجتماعی شان ناسازگارانه است.
ملاک های 5 DSM برای اختلال شخصیت اسکیزوئید
- الگوی فراگیر جدایی از روابط اجتماعی و دامنه ی محدود ابراز هیجانات در موقعیت های میان فردی، که در اوایل بزرگسالی شروع می شود و در انواع زمینه ها وجود دارد،
-
به طوری با چهار (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر نمایان می شود:
- روابط صمیمی، از جمله عضوی از خانواده بودن را نه دوست دارد و نه اینکه از آن لذت می برد.
- تقریبا همیشه فعالیت های منفرد را ترجیح می دهد.
- به داشتن تجربیات جنسی با دیگری، اگر وجود داشته باشید، علاقه کمی دارد.
- از فعالیت های کمی، اگر وجود داشته باشد، لذت می برد.
- غیر از خویشاوندان درجه اول، دوستان نزدیک یا محرم اسرار ندارد و نسبت به تحسین یا انتقاد دیگران بی تفاوت به نظر می رسد.
- سردی عاطفی، جدایی، یا حالت عاطفی سطحی نشان می دهد.
مورد کوتاه«اختلال شخصیت اسکیزوئید»
پدرو، نگهبان امنیتی شبانه در یک بانک است.
او شغل خود را دوست دارد، زیرا می تواند بدون مزاحمت دیگران به عالم خلوت افکارش پناه ببرد.
با اینکه چند سال خدمت، او را برای مقام امنیتی روزانه واجد شرایط کرده، ولی بارها این فرصت ها را رد کرده است.
زیرا کار روزانه مستلزم تعامل با کارمندان و مشتریان است.
پدرو بیش از ۲۰ سال در اتاق کوچک یک پانسیون اقامت کرده است.
او تلویزیون یا رادیو ندارد .
در برابر هر گونه تلاش ساکنان این خانه برای درگیر کردن وی در فعالیت های اجتماعی، مقاومت می کند.
او این موضوع را روشن کرده است که هیچ علاقه ای به «گپ زدن» ندارد و ترجیح می دهد به حال خودش رها شود.
همسایگان همکاران، و حتی اعضای خانواده او، وی را آدم بسیار عجیبی می دانند که بسیار سرد و منزوی است.
وقتی برادر پدرو فوت کرد، تصمیم گرفت در مراسم تدفين او شرکت نکند.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی
سردرگمی ها و تحریف ها در خودېنداره ی اساسی فرد، ویژگی اصلی اختلال شخصیت اسکیزوتایپی است.
این گونه افراد فاقد خود فرمانی یا انگیزش هستند و معیارهای روشنی ندارند.
این افراد نه تنها در درک خودپنداره و انگیزش خود، بلکه در شناختن انگیزه ها و رفتارهای دیگران نیز مشکل دارند.
آنها سردرگمی که در مورد خودشان و دیگران احساس می کنند به بی اعتمادی ربط می دهند.
امکان دارد که آنها عقاید عجیب و غریب ، عقاید و تجربیات غیر عادی داشته باشند.
آنها عاطفه محدود و گرایش های کناره گیری نیز دارند که بین شخصیت بیمارگون جدایی را منعکس می کنند.
آنها حالت عاطفی منفی را به صورت سوظن شدید ابراز می کند.
انزوای اجتماعی، غرابت، ارتباط عجیب و غریب، و سازگاری اجتماعی ضعیف که با اختلال شخصیت اسکیزوتایپی همراه هستند.
آن را در طیف اسکیزوفرنی قرار می دهد ( کامیسا و همکاران، 2005).
بر طبق این دیدگاه، نشانه های اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بیانگر نوع نهفته اسکیزوفرنی است.
بدین معنی که افراد مبتلا به نشانه های اسکیزوتایپی، اگر در معرض شرایط زندگی دشوار قرار بگیرند که توانایی آنها را برای حفظ کردن ارتباط با واقعیت به چالش بطلبد، در برابر دچار شدن به روان پریشی تمام عیار آسیب پذیر هستند.
درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی شبیه مداخله هایی است که متخصصان بالینی عموما برای درمان اسکیزوفرنی استفاده می کنند.
ملاک های 5-DSM برای اختلال شخصیت اسکیزوتایپی
-
به طوری که با پنج (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر نمایان می شود:
- افكار ارجاعی (بدون هذیانهای ارجاعی).
- عقاید عجیب و غریب یا تفکر سحرآمیز که بر رفتار تاثیر می گذارند و با هنجارهای خرده فرهنگ هماهنگ نیستند.
- تجربیات ادراکی غیر عادی، از جمله خطاهای حسی بدنی .
- تفکر و گفتار عجیب و غریب.
- سوء ظن یا اندیشه پردازی پارانوئید.
- عاطفه نامناسب یا مهارشده.
- رفتار یا ظاهری که عجیب و غریب، نامتعارف، یا غیر عادی است.
- فقدان دوستان صمیمی یا محرم اسرار غیر از خویشاوندان درجه اول.
- اضطراب اجتماعی بیش از حد که با آشنایی کاهش نمی یابد.
مورد کوتاه « اختلال شخصیت اسکیزوتایپی»
جو، دانشجوی سال سوم کالج است که برای تصمیم گیری درباره اینکه چه درس هایی را بگیرد، بر طبق شماره درس، سیستم پیچیده ای را ابداع کرده است.
او درسی را که عدد ۵ دارد نمی گیرد، زیرا معتقد است.
اگر این کار را بکند، ممکن است مجبور شود «تقاضای تجدیدنظر پنجم کند».
او به ندرت با افراد خوابگاه صحبت می کند، زیرا معتقد است که آنها قصد دارند طرحهای کار عملی ترم او را بدزدند.
او به خاطر ست لباس عجیب و غریب، گرایش به گوشه گیری، به «آدم مشنگ» مشهور شده است.
او مدعی است که صدای آسانسور نزدیک وی در واقع یک مجموعه صدایی است که سرود مذهبی میخوانند.
مرکز مشاوره دیدار ( بالاتر از میدان ولیعصر، نرسیده به خیابان فاطمی، ساختمان پرستو، 88893258)
http://t.me/clinicdeedar
www.clinicdeedar.com
